Deep Marketing Generalist và lý do đừng chỉ dừng lại ở Specialist
Từ khoá: sâu rộng (Deep Generalist), chứ không phải “rộng” (Generalist).
Nếu bạn muốn đăng ký bản trả phí của Newsletter mà không thể đăng ký qua Substack do không có thẻ Visa/Mastercard thì có thể mua gói 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng qua đây nhé: Mua gói Newsletter.
Mục tiêu của mình không phải là trở thành một Marketing Specialist, Marketing Generalist, mà là một Deep Marketing Generalist. Yes, mình đã có chứng nhận Marketing Specialist bởi tổ chức đánh giá nghề VETASSESS của Úc. Mình cũng là thành viên của Hiệp hội Marketing Úc với title này. Công việc fulltime mới của mình cũng là Ecommerce Marketing Specialist. Nhưng đấy chỉ là title ở trong công ty và để người khác biết mình làm role gì. Còn xét chính xác về chuyên môn, mình hướng đến là một Deep Marketing Generalist.
Các expert mình đang theo dõi và những người trong network của mình, họ hầu hết đều là Deep Generalist. Mình tin rằng đây cũng sẽ là xu hướng lớn trong thời gian tới mà nếu bạn đang muốn thúc đẩy sự nghiệp Marketing của mình thì nên chú ý.
Có gì trong bài viết này:
“Oh, so you know everything about ecommerce?”
Marketing Generalist và Marketing Specialist: Họ là ai?
Vì sao Marketing Generalist đang được săn đón?
Từ Marketing Generalist thành Deep Marketing Generalist
“Oh, so you know everything about ecommerce?”
Sáng nay, một chị founder đã hỏi về mình như vậy.
Bạn còn nhớ tuần trước mình có chia sẻ một người bạn trong network của mình hỏi mình có muốn làm việc với một small brand ở Mỹ chứ. Hồi đầu mình ngần ngại vì hiện tại đang khá bận, hơn nữa chỉ tập trung vào email marketing thôi. Nhưng sau khi suy nghĩ, mình quyết định thử tìm hiểu về brand đó xem sao, cũng coi như là biết thêm về một thương hiệu.
Mình nhắn tin lại hỏi về website của brand. Bạn ấy gửi cho mình website.
Mình dành 30 phút lướt qua các sản phẩm và xem các video giới thiệu. Thực sự ấn tượng bởi câu chuyện sáng lập, mục đích cộng đồng ý nghĩa, sản phẩm được truyền cảm hứng từ vấn đề thường ngày, cộng thêm việc đây là “women-owned brand" và chị founder Sherrill là người da màu nữa nên mình càng bị thu hút. Chắc do mình xem Shark Tank Mỹ nhiều (dạo này có nhiều black-owned brands) và đang sống ở đất nước của người da trắng nên có nhiều đồng cảm.
Mình bảo người bạn giới thiệu mình với chị Sherrill để nói chuyện. Bạn ấy nhanh chóng kết nối mình với Sherill. Sáng nay mình và Sherill đã video call 30 phút.
Mở đầu Sherill hỏi mình về email marketing vì đây là mảng mà người bạn của mình đã làm cho cô ấy và giờ giới thiệu sang mình. Được một lúc, mình hỏi Sherill ngoài email ra thì brand của bạn đang gặp khó khăn gì khác không? Chị ấy nói với mình về nhiều thứ, từ website, quảng cáo, retention…
Me: This is what I've been doing. I think I can take a look at them and tell you what’s working and what's not.
Sherill: Oh, what does that mean?
Me: Yeah so basically my strong skills aren't just email marketing. I'm more into the bigger picture, which is ecommerce across channels. Full funnel per se. For me, email marketing is just part of the success equation. You use email to collect subscribers and convert them into customers, into repeat purchases. But you will need organic and paid marketing to drive traffic. Everything works in sync, and you need that sync to succeed. That's why I don't just focus on email marketing but also on other areas to come up with an actionable strategy.
Sherill: Oh so you know everything about ecommerce?
Me: I don't think I know everything about ecommerce, but I definitely know a thing or two about it. I eat, breathe, and live with ecommerce every single day (smiling face.…)
Sherill: I'm so excited now. I can imagine you will help me a lot. Let's work together. What should I do now? How should we kick off?
Thế đó, đây mới chỉ là discovery call mà thôi. Ban đầu mình còn chưa chắc liệu brand này có thể trở thành client của mình. Nhưng rồi video call mới chỉ bắt đầu được 10 phút mà chị ấy đã bảo là hãy làm việc cùng nhau. Ngay lúc mình đang viết newsletter này, Sherill đã cấp quyền truy cập cho mình vào tech stack của brand (Shopify, Klaviyo, Google Ads…). Yay!
Vậy thì theo bạn điểm mấu chốt khiến mình có được khách hàng này là gì? Theo mình đó chính là việc mình biết nhiều thứ và kha khá sâu về ecommerce.
Vì mình là một Generalist hơi sâu sâu. ;)
Nếu mình chỉ dừng lại ở email marketing mà không có góc nhìn ra toàn bộ phễu mua hàng (conversion funnels) và hành trình khách hàng (customer journey) thì có lẽ mình sẽ phải mất nhiều thời gian hơn và công sức hơn để thuyết phục chị ấy làm việc với mình. Khả năng chắc chắn sẽ như vậy.
Specialist và Generalist: Họ là ai?
Định nghĩa nói chung về Specialist và Generalist không phải quá khó hiểu. Specialist là người chuyên về một lĩnh vực nào đó. Còn Generalist là người mà biết làm nhiều thứ, chứ không tập trung vào một mảng cụ thể.
Specialist trong Marketing
Trong lĩnh vực Marketing, bạn sẽ thấy người Specialist thường có các title hoặc mạnh về các mảng như dưới đây:
Content Writer: Chuyên về viết lách content (đây cũng là Specialist nhé, mặc dù không có từ Specialist ở title)
Content Marketing Specialist: Chuyên về content marketing (chiến lược, triển khai, viết, SEO, phân phối nội dung…)
SEO Specialist: Chuyên về SEO
Technical SEO Specialist: Chuyên về kỹ thuật SEO (cái này còn chuyên sâu và ngách hơn cả SEO Specialist nữa)
Google Ads Specialist: Chuyên về Google Ads
Meta Ads Specialist: Chuyên về Meta Ads
Social Media Strategist: Chuyên về lên chiến lược social media
Social Media Content Creator: Sáng tạo nội dung trên social media
Fashion Graphic Designer: Chuyên về thiết kế cho mảng thời trang
…
Nói chung, các vị trí liên quan đến Specialist thì nhiều không đếm xuể. Nó có thể rất ngách như Technical SEO, tập trung vào platform hoặc rộng hơn một chút như social media, paid ads… Những người làm ở các vị trí này rất tập trung và chuyên về mảng của họ, có thể biết ít hoặc không hiểu rõ về các mảng khác.
Generalist trong Marketing
Generalist trong Marketing là người biết nhiều thứ, chứ không phải chỉ dừng lại ở một lĩnh vực. Họ có hiểu biết về kiến thức và có kinh nghiệm khá rộng. Những kỹ năng họ sở hữu có tính “transferrable" (dễ chuyển đổi) nên họ dễ thích khi khi làm việc ở môi trường mới hoặc mảng mới.
Mình lấy ví dụ, nếu bạn là Content Writer mà muốn nhảy sang Google Ads Specialist, việc apply sẽ cực kỳ khó khăn. Nếu bạn là Instagram Content Creator mà muốn nhảy sang Tiktok Creator, ứng tuyển sẽ thử thách hơn so với một Marketer mà kinh nghiệm tuy chung chung dàn trải nhiều mảng nhưng đã hiểu về TikTok, biết cách nó vận hành ra sao, đã có kinh nghiệm thực chiến, và đã tạo ra kết quả.
Rõ ràng Specialist hay Generalist đều có những điểm lợi và bất lợi riêng. Mỗi người cũng sẽ có những điểm mạnh khác nhau để lựa chọn hướng đi phù hợp. Với người mới bắt đầu, lựa chọn một thứ rồi dồn tâm hết vào chinh phục nó sẽ dễ dàng. Với người có đam mê vào một lĩnh vực, không gì bằng 100% hết sức với nó. Trước đây, cũng có lời khuyên phổ biến là cứ đi sâu vào một mảng rồi thành thạo với nó thì sẽ cơ hội cực kỳ nhiều, đường đi vững chắc. Đúng là như vậy.
Tuy nhiên, cụ thể là lĩnh vực digital marketing, một xu hướng mà rất nhiều người đã nhìn thấy đó chính là Marketer hiện nay cần có kiến thức chuyên sâu về nhiều mảng, chứ không nên chỉ bó hẹp ở một khía cạnh. Bản thân mình cũng đã quan sát được điều này từ chính trải nghiệm làm việc ở các công ty và thời gian phỏng vấn với nhiều brand vừa rồi.
Vì sao Marketing Generalist đang được săn đón?
Có nhiều lý do. Dưới đây là một vài cái rõ rệt mà bạn có thể đã nhận thấy:
Thứ nhất, không phải công ty nào cũng đủ khả năng tuyển và cũng có nhu cầu về Specialist.
Content marketing, social media, ads, analytics, ecommerce… mỗi cái này đã rộng. Digital Marketing nói chung còn bạt ngàn hơn. Hiếm có công ty nào có nguồn lực để mà tuyển Specialist cho từng mảng. Tiền đâu mà tuyển người viết content riêng, làm SEO riêng, chạy Google Ads riêng, Meta Ads riêng, làm Instagram riêng, làm TikTok riêng… phải không? Tuyển về lương đâu để trả, còn chưa chắc đủ chỗ ngồi cho họ nữa.
Bạn muốn làm Specialist thì bạn phải nhắm các công ty to to chút nơi mà các bộ phận đã chuyên môn hoá. Còn làm ở brand nhỏ hơn thì kiếm được vị trí Specialist không hề dễ. Vì các công ty quy mô này họ không có ngân sách và nhu cầu để tuyển như vậy.
“Vậy thì em cứ tìm công ty lớn để apply cho vị trí Specialist là được mà?”
Đúng thế, nhưng cực kỳ khó nhé. Bạn có biết các công ty nhỏ và vừa (small and medium businesses) cực kỳ nhiều không, các công ty lớn ít hơn. Đó còn chưa kể làm môi trường enterprise, corporate ngột ngạt, khó chịu; bao nhiêu người muốn vào rồi lại muốn ra. Vào đó, cái gì cũng chuyên môn hoá, bạn có muốn phát triển sâu hơn cũng không hề dễ.
Keep reading with a 7-day free trial
Subscribe to Tự Học Marketing Cùng Mình to keep reading this post and get 7 days of free access to the full post archives.